Het was in 2016 erg moeilijk om de economische ontwikkelingen te voorspellen. Twee opvallende gebeurtenissen zijn daarvan het voorbeeld. Op 23 juni kozen de Britten voor een afscheid van de EU. Daarnaast leverde ook de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen een verrassende winnaar op. Deze twee onverwachte gebeurtenissen veroorzaakten direct sterke reacties op de financiële markten. Verder nam de Europese Centrale Bank (ECB) in maart 2016 het besluit om op grote schaal (staats)obligaties op te kopen. De centrale bank van de Verenigde Staten van Amerika had dat al eerder gedaan. Dit heeft voor langere tijd invloed op de financiële markten De centrale banken hebben er vier doelen mee:

• deflatie tegengaan;
• de inflatie laten toenemen tot net onder de 2%;
• het lange renteniveau laag houden;
• de economie verder stimuleren.

De ECB heeft eind 2016 besloten hiermee voorlopig tot eind 2017 door te gaan.
Het was de verwachting dat de korte rente die banken bij de ECB moesten betalen om geld te mogen lenen, net boven 0% zou blijven. In werkelijkheid heeft de ECB in de loop van 2016 de rente verlaagd naar precies 0%.
Om geld te mogen stallen bij de ECB moesten banken in de loop van het jaar zelfs 0,4% betalen Dat was eerder 0,2%. De verwachting voor 2017 is dat de banken het hele jaar minimaal 0,4% moeten betalen om geld te mogen stallen bij de ECB.

Situatie voor Apeldoorn
Wij hadden voor onszelf rekening gehouden met een korte rente van 0%. In werkelijkheid kregen we gemiddeld ruim 0,35% rente op onze korte leningen, wat een opbrengst opleverde van bijna € 139.000. De 10-jaarsrente stond eind 2016 op 0,87% en begin 2016 was dat 1,0%. In de loop van het jaar is deze rente vaak veranderd. Ter illustratie: op een bepaald moment kon de Nederlandse Staat een 10-jaars lening afsluiten tegen een negatieve rente! Wij hadden er zelf rekening mee gehouden dat de langlopende rente tussen 1,0% en 1,5% zou zijn. We verwachten dat die rente in 2017 tussen 0,7% en 1,5% zal liggen.

Wet fido
Sinds 2013 is Schatkistbankieren ingevoerd als onderdeel van de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). Dat betekent dat gemeenten liquide middelen die ze over hebben, moeten stallen bij de schatkist van het rijk. U vindt in bijlage K (Treasury) bij deze jaarrekening een tabel over dit onderwerp. Daarin staat dat wij dat hebben gedaan binnen de grenzen van de Wet fido.

Wet houdbare overheidsfinanciën
In 2014 is de Wet houdbare overheidsfinanciën in werking getreden. Op basis van die wet heeft de VNG een test ontwikkeld over de schuldensituatie. In deze paragraaf vindt u apart informatie over het resultaat van die test over onze gemeentefinanciën. Daarnaast heeft de commissie-Depla diverse verplichte kengetallen ontwikkeld die iets zeggen over de financiële situatie van een gemeente. Met ingang van jaarrekening 2014 rapporteren we hierover.