Hieronder ziet u de stand van de voorraden per 31 december 2015 en 31 december 2016.

(bedragen x € 1.000)

31-12-2016

31-12-2015

Mutatie

03

Voorraden

Niet in exploitatie genomen gronden

03.1

Niet in exploitatie genomen bouwgronden

11.756

-11.756

03.2

Voorziening niet in exploitatie genomen

-5.898

5.898

bouwgronden

0

5.858

-5.858

Onderhanden werk

03.3

In exploitatie genomen bouwgronden

149.253

144.482

4.771

03.4

Voorziening in exploitatie genomen

-93.882

-99.413

5.531

bouwgronden

55.371

45.069

10.302

03.5

Overige grond- en hulpstoffen

0

30.378

-30.378

Totaal voorraden Grondbedrijf

55.371

81.305

-25.934

03.6

Overige onderhanden werk

440

123

317

Overigen

03.7

Vooruitbetalingen

74

31

43

Totaal voorraden

55.885

81.459

-25.574

Deze tabel geeft de veranderingen van de bouwgronden die we in exploitatie hebben genomen:

Niet in exploitatie genomen bouwgronden en Overige grond- en hulpstoffen (03.1/03.2/03.5)
Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is in 2016 aanzienlijk gewijzigd. Voor het Grondbedrijf zijn de wijzigingen ingegaan per 1 januari 2016. De Commissie BBV heeft besloten om de categorie Niet in exploitatie genomen bouwgronden (NIEG) niet langer in stand te houden. De gronden waarover u definitief heeft besloten om deze niet te ontwikkelen (‘zonder stellig voornemen’) stonden vorig jaar onder het kopje Overige grond- en hulpstoffen en hebben we nu onder gebracht bij de Materiële vaste activa, onder het kopje Strategische gronden (01.2).
U heeft besloten de rentelasten en het exploitatiesaldo van de betreffende panden en gronden m.i.v. 2016 t.l.v. de exploitatie van de algemene dienst te brengen. Eventuele waardeverminderingen komen t.l.v. het Grondbedrijf, evenals eventuele boekwinsten bij verkoop.
In 2016 hebben we 16 panden en 2 percelen kunnen verkopen. Hierdoor is de boekwaarde van de strategische gronden met € 1,9 miljoen lager geworden. Daarnaast hebben we afboekingen gedaan t.l.v. de Algemene reserve Grondbedrijf (ARG) omdat we de waarde hebben aangepast aan de marktwaarde zoals die in 2016 is getaxeerd. De afboekingen zijn:

  • Marktstraat/Beekstraat € 0,16 miljoen
  • PWA zone € 0,26 miljoen

Door de verkopen en de waardeverminderingen zijn de Strategische gronden met € 2,3 miljoen afgenomen per 31 december 2016.

In exploitatie genomen bouwgronden (03.3 en 03.4)
De boekwaarde van de gronden die in exploitatie zijn (IEG), veranderen elk jaar met het saldo van kosten en opbrengsten. De bruto boekwaarde (onderdeel 03.3) van de IEG gronden, is in 2016 € 2,8 miljoen minder geworden. Dat komt door de in 2016 gerealiseerde kosten en opbrengsten en doordat we winst hebben genomen in verschillende complexen.

(bedragen x € 1.000)

31-12-2016

Vermeer-

Vermin-

31-12-2015

dering

dering

Mutatie in exploitatie genomen bouwgronden

03.3

Mutatie in exploitatie genomen

149.253

29.089

24.318

144.482

bouwgronden

De grootste veranderingen zijn (in miljoen euro):

Kosten (boekwaarde verhogend)

Bouw- en woonrijpmaken

+ €

6,2

Rente

+ €

4,1

Apparaatskosten

+ €

3,8

Exploitatiekosten panden/percelen

+ €

1,7

Overige kosten

+ €

0,4

+ €

16,2

Opbrengsten (boekwaarde verlagend)

Verkoop bouwrijpe grond

- €

17,8

Exploitatieopbrengsten panden/percelen

- €

1,6

Overige opbrengsten

- €

2,3

- €

21,7

Winstnames (boekwaarde verhogend)

Winstnames (vooral erfpacht, Anklaar en diverse

+ €

2,7

afgesloten complexen)

We hebben verliesvoorzieningen voor de IEG (03.4) gemaakt voor het deel van de boekwaarde dat we in de toekomst naar verwachting niet meer zullen terugverdienen. Deze zijn per saldo met € 5,5 miljoen afgenomen. Dat komt onder meer door de jaarlijkse reguliere toevoeging van 2% rente zijnde € 2,1 miljoen per 1 januari 2016. En we hebben voor een aantal complexen een kleine dotatie aan de verliesvoorzieningen moeten doen van in totaal € 0,3 miljoen. De grootste afnames van de verliesvoorzieningen zijn:

  • Kwalitatief woningbouwprogramma (€ 2,6 miljoen)
  • Zuidbroek (€ 2,0 miljoen)
  • Kanaaloevers Haven Centrum (€ 1,7 miljoen)
  • Groot Zonnehoeve (per saldo € 1,6 miljoen).

Een uitgebreide toelichting op de kosten en opbrengsten en de verliesvoorzieningen ziet u bij de toelichting op het product Bouwgrondexploitatie (830) in programma 9 van deze jaarrekening. Daar geven we een toelichting per kostensoort voor het totale Grondbedrijf. Ook in de MPG 2017 kunt u extra informatie over de gronden vinden.

Geïnvesteerd vermogen Grondbedrijf

Hieronder ziet u een overzicht van de verschillende complexen van het Grondbedrijf. Het netto geïnvesteerd vermogen bedraagt per 31 december 2016 € 81,8 miljoen (2015 € 81,3 miljoen).

Strategische gronden (MVA):

Complex

31-12-2016

31-12-2015

1)

Kanaalzone (politiekavel, noordoost & sportvelden)

2.588

3.033

Marktstraat/Beekstraat

2.157

2.845

Beekbergsebroek

10.242

10.242

Ecofactorij II

3.887

3.887

Zuidbroek

2.619

2.619

PWA Zone

800

1.055

Kanaaloevers Veldhuis

4.177

4.776

Overige Ruwe Gronden

1.604

1.921

Boekwaarde strategische gronden

28.074

30.378

Voorraden

In exploitatie genomen bouwgronden:

Complex

31-12-2016

31-12-2015

Kanaalzone Vlijtsepark

-92

-11.611

Kanaalzone Vlijt 1b

26

-

Kanaalzone Kwekerij

-1.093

-1.184

Kanaalzone Pilot Zuid

-398

-594

Zonnehoeve

20.482

24.025

Zuidbroek

98.234

98.927

PWA-zone

-833

-602

Kanaaloevers Haven Centrum

8.698

9.946

Kanaaloevers Welgelegen

-595

-766

WC Anklaar

-5.941

-5.972

Zuid West Poort

5.343

5.175

Noord Oost Poort

2.543

3.822

Ecofactorij

22.686

24.479

De Voorwaarts

698

682

Diverse kleine grondbedrijfprojecten

92

-449

Projecten restcomplexen

-934

-2.044

Weteringsebroek bouwgrond (voor rekening algemene dienst)

337

648

Subtotaal

149.253

144.482

Verliesvoorzieningen

Zonnehoeve

-7.184

-8.551

Zuidbroek

-74.629

-75.122

Kanaaloevers Haven Centrum

-7.057

-8.542

Zuid West Poort Norel

-479

-437

Ecofactorij

-238

-85

Projecten restcomplexen

-737

-645

Zuidwest Poort

-3.558

-3.488

Algemene verliesvoorz. Kwalitatief woningbouwprogramma

0

-2.543

Subtotaal

-93.882

-99.413

Nettoboekwaarde van de in exploitatie genomen bouwgronden

55.371

45.069

Overige grond- en hulpstoffen:

Complex

31-12-2016

31-12-2015

2)

Kanaalzone Remeha

4.887

4.883

Kieveen

7.067

6.873

Subtotaal

11.954

11.756

Verliesvoorzieningen

Kieveen

-6.039

-5.898

Beekstraat/Marktstraat

0

0

Subtotaal

-6.039

-5.898

Nettoboekwaarde overige grond- en hulpstoffen

5.915

5.858

Totaal strategische gronden (MVA)

28.074

30.378

Totaal voorraad

161.207

156.238

Totaal voorziening tekorten exploitaties

-99.921

-105.311

Totaal netto voorraad

89.360

81.305

1) De categorie NIEG complexen zonder stellig voornemen is in de gewijzigde regels van het BBV per 1 januari 2016 opgeheven. De boekwaarden zijn nu opgenomen onder de Materiële vaste activa. Vorig jaar stonden deze gronden onder het kopje Overige grond- en hulpstoffen. Voor een totaalbeeld van het Grondbedrijf laten we hier de detailinformatie van deze complexen zien en hebben we de cijfers van vorig jaar voor vergelijkingsdoeleinden onder de nieuwe categorie opgenomen.
2) De categorie NIEG complexen met stellig voornemen is in de gewijzigde regels van het BBV per 1 januari 2016 opgeheven. De boekwaarden zijn nu opgenomen onder de Overige grond- en hulpstoffen. Vorig jaar stonden deze onder Niet in exploitatie genomen bouwgronden. Voor vergelijkingsdoeleinden zijn de cijfers van vorig jaar onder de nieuwe categorie opgenomen.

Overige onderhanden werk (03.6)

In het overig onderhanden werk hebben we voor € 0,4 miljoen het saldo opgenomen van kosten die we (nog) niet hebben afgerekend.